Ο στρεπτόκοκκος αντιστοιχεί σε ένα γένος βακτηριδίων που χαρακτηρίζεται από στρογγυλεμένο σχήμα και διατεταγμένο σε αλυσίδες, εκτός από το ότι έχει βιολετί ή σκούρο μπλε χρώμα όταν παρατηρείται μέσα από το μικροσκόπιο και επομένως ονομάζεται θετικά κατά Gram βακτηρίδια.
Ένα μεγάλο μέρος των ειδών Streptococcus μπορεί να βρεθεί στο σώμα, χωρίς να προκαλέσει κανένα είδος ασθένειας. Ωστόσο, εξαιτίας κάποιας κατάστασης, μπορεί να υπάρχει μια ανισορροπία μεταξύ των ειδών μικροοργανισμών που συνιστούν το σώμα και, συνεπώς, τον πολλαπλασιασμό αυτού του τύπου βακτηρίων, που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές ασθένειες, αν δεν θεραπευτούν.
Κύριο είδος
Τα βακτήρια του γένους Streptococcus είναι μικρά και ακίνητα, αφού δεν έχουν τη δομή που είναι υπεύθυνη για τη μετακίνηση, τα οποία είναι τα μαστίγια. Επιπλέον, τα περισσότερα είδη είναι προαιρετικά αναερόβια, δηλαδή είναι ικανά να αναπτυχθούν σε περιβάλλοντα με ή χωρίς οξυγόνο και να έχουν τη βέλτιστη θερμοκρασία ανάπτυξης γύρω στους 37ºC. Τα κύρια είδη βακτηρίων που ανήκουν σε αυτό το γένος είναι:
1. Streptococcus pyogenes
Streptococcus pyogenes, ή S. pyogenes ή Streptococcus ομάδα Α, είναι ο πιο παθογόνος τύπος για τον άνθρωπο, αν και ο άνθρωπος είναι η φυσική του δεξαμενή. Αυτό το βακτήριο υπάρχει κυρίως στο στόμα και στο λαιμό και μπορεί να υπάρχει στο δέρμα και στην αναπνευστική οδό, έτσι ώστε να μπορεί εύκολα να μεταδοθεί από άτομο σε άτομο, μοιράζοντας μαχαιροπίρουνα, φιλιά ή εκκρίσεις όπως φτέρνισμα και βήχα, για παράδειγμα ή μέσω επαφής με εκκρίσεις πληγών μολυσμένων ατόμων.
Ο κύριος τρόπος εισόδου του S. pyogenes στο σώμα είναι μέσω του αναπνευστικού συστήματος, το οποίο μπορεί να είναι ο πρώτος τόπος μόλυνσης ή να διευκολύνει την εμφάνιση λοιμώξεων σε άλλα μέρη του σώματος, αλλά όχι όλα τα άτομα που έχουν μολυνθεί με αυτά τα βακτήρια αναπτύσσουν συμπτώματα.
Μία από τις κύριες ασθένειες που προκαλούνται από τον S. pyogenes είναι η φαρυγγίτιδα, η οποία χαρακτηρίζεται από πονόλαιμο, πυρετό, κακουχία και κεφαλαλγία. Εκτός από τη φαρυγγίτιδα, ο S. pyogenes μπορεί να προκαλέσει οστρακιά, δερματικές λοιμώξεις όπως το λοίμωξη και το ερυσίπελο, καθώς και τη νέκρωση των ιστών και τον ρευματικό πυρετό. Ο ρευματικός πυρετός είναι μια αυτοάνοση ασθένεια που χαρακτηρίζεται από την επίθεση του ίδιου του σώματος στο ανοσοποιητικό σύστημα και που μπορεί να ευνοηθεί από την παρουσία του βακτηριδίου, που έχει για παράδειγμα πόνο στις αρθρώσεις και καρδιακή προσβολή. Μάθετε πώς μπορείτε να αναγνωρίσετε και να θεραπεύσετε τον ρευματοειδή πυρετό.
Τα συμπτώματα της λοίμωξης S. pyogenes ποικίλουν ανάλογα με την ασθένεια, ωστόσο το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα είναι ο επίμονος πονόλαιμος ο οποίος εμφανίζεται περισσότερο από 2 φορές το χρόνο. Η ταυτοποίηση της λοίμωξης πραγματοποιείται μέσω εργαστηριακών εξετάσεων, ιδιαίτερα της αντιστρεπτολυσίνης Ο ή ASLO, η οποία επιτρέπει την ταυτοποίηση αντισωμάτων που παράγονται εναντίον αυτού του βακτηριδίου. Δείτε πώς μπορείτε να κατανοήσετε την εξέταση ASLO.
Η θεραπεία για τη μόλυνση S. pyogenes εξαρτάται από τη νόσο που προκαλούν τα βακτήρια και γίνεται κυρίως με τη χρήση αντιβιοτικών όπως η πενικιλίνη και η ερυθρομυκίνη. Είναι σημαντικό η θεραπεία να διεξάγεται σύμφωνα με τις συμβουλές του γιατρού, καθώς είναι κοινό για το συγκεκριμένο βακτήριο να αποκτά μηχανισμούς ανθεκτικότητας, που μπορούν να καταστήσουν τη θεραπεία περίπλοκη και να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές στην υγεία.
2. Streptococcus agalactiae
Streptococcus agalactiae ή S. agalactiae ή Streptococcus group Β είναι βακτήρια που μπορούν να βρεθούν ευκολότερα στην κατώτερη εντερική οδό και στο γυναικείο ουροποιητικό σύστημα και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές λοιμώξεις στα νεογνά.
Παρόλο που μπορεί να υπάρχει φυσικά στον κόλπο των γυναικών, το S. agalactiae μπορεί να δημιουργήσει κίνδυνο για το μωρό και μπορεί να προκαλέσει σηψαιμία, πνευμονία, ενδοκαρδίτιδα και ακόμη και μηνιγγίτιδα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα βακτηρίδια που υπάρχουν στον κόλπο μπορούν να μολύνουν το αμνιακό υγρό και να αναρροφούν από το μωρό, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε σηψαιμία τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό και μπορεί να μεταδοθεί στο μωρό κατά τη στιγμή της παράδοσης.
Η παρουσία αυτού του βακτηριδίου συνήθως δεν προκαλεί συμπτώματα, αλλά μπορεί να εντοπιστεί στη γυναίκα λίγες εβδομάδες πριν από την παράδοση, έτσι ώστε να επαληθεύεται η ανάγκη να εκτελούνται προφυλακτικά μέτρα για την αποφυγή μόλυνσης στο νεογέννητο. Η μόλυνση με S. agalactiae στο μωρό μπορεί να αναγνωριστεί από ορισμένα χαρακτηριστικά, όπως αλλαγές στη συνείδηση, κυάνωση και άπνοια, για παράδειγμα, που μπορεί να συμβούν μέσα σε λίγες ώρες μετά την παράδοση ή δύο ημέρες αργότερα. Κατανοήστε τον τρόπο διεξαγωγής της δοκιμής για την αναγνώριση της παρουσίας S. pyogenes κατά την εγκυμοσύνη.
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η μόλυνση από S. agalactiae μπορεί να οδηγήσει σε αποβολή, μόλυνση στο αμνιακό υγρό, σηψαιμία κατά την παράδοση, πνευμονία και μηνιγγίτιδα, για παράδειγμα. Στην περίπτωση μηνιγγίτιδας, η διάγνωση γίνεται μέσω της καλλιέργειας του εγκεφαλονωτιαίου υγρού προκειμένου να επαληθευτεί η βακτηριακή ανάπτυξη. Επιπλέον, μπορούν να γίνουν ειδικές δοκιμές για να ολοκληρωθεί η διάγνωση της λοίμωξης από S. agalactiae . Η θεραπεία γίνεται συνήθως με τη χρήση αντιβιοτικών, οι οποίες συνήθως υποδεικνύονται από τους γιατρούς Πενικιλλίνη, Κεφαλοσπορίνη, Ερυθρομυκίνη και Χλωραμφενικόλη.
3. Streptococcus pneumoniae
Streptococcus pneumoniae ή S. pneumoniae ή πνευμονόκοκκος μπορεί να βρεθεί στην αναπνευστική οδό των ενηλίκων και, λιγότερο συχνά στα παιδιά, και είναι υπεύθυνη για ασθένειες όπως η ωτίτιδα, η ιγμορίτιδα, η μηνιγγίτιδα και κυρίως η πνευμονία.
Η πνευμονία είναι η κύρια ασθένεια που προκαλείται από αυτόν τον μικροοργανισμό και μπορεί να αναγνωριστεί από αναπνευστικά συμπτώματα όπως δυσκολία στην αναπνοή, αναπνοή ταχύτερα από το φυσιολογικό και υπερβολική κόπωση, για παράδειγμα. Γνωρίστε άλλα συμπτώματα πνευμονίας.
Η θεραπεία για τη μόλυνση με S. pneumoniae γίνεται με τη χρήση αντιβιοτικών, τα οποία πρέπει να συνιστώνται από το γιατρό, όπως η πενικιλίνη, η χλωραμφενικόλη, η ερυθρομυκίνη, η σουλφαμεθοξαζόλη-τριμεθοπρίμη και η τετρακυκλίνη.
4. Streptococcus viridans
Το Streptococcus viridans, επίσης γνωστό ως S. viridans, αποτελεί κυρίως την στοματική και φαρυγγική κοιλότητα και έχει προστατευτικό ρόλο, αποτρέποντας τον αποικισμό της περιοχής από παθογόνα είδη βακτηρίων, όπως S. pyogenes.
Ο στρεπτόκοκκος mitis, που ανήκει στην ομάδα των S. viridans, υπάρχει στην επιφάνεια των δοντιών και των βλεννογόνων και η παρουσία του μπορεί να αναγνωριστεί μέσω της απεικόνισης των οδοντικών πλακών. Αυτά τα βακτήρια μπορούν να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος κατά τη διάρκεια του βουρτσίσματος των δοντιών ή της εκχύλισης δοντιών, για παράδειγμα, ειδικά όταν τα ούλα φλεγμονώνονται. Ωστόσο, σε υγιή άτομα, τα βακτήρια αυτά απομακρύνονται εύκολα στην κυκλοφορία του αίματος, αλλά όταν το άτομο έχει προδιάθεση, όπως είναι η αθηροσκλήρωση, η ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών ή τα καρδιακά προβλήματα, για παράδειγμα, τα βακτήρια μπορούν να αναπτυχθούν σε ένα ορισμένο σημείο στο σώμα. στην ενδοκαρδίτιδα.
Το Streptococcus mutans, το οποίο επίσης ανήκει στην ομάδα S. viridans, βρίσκεται κυρίως στο σμάλτο των δοντιών και η παρουσία του στα δόντια συνδέεται άμεσα με την ποσότητα της καταναλώμενης ζάχαρης, που είναι η κύρια ευθύνη για την εμφάνιση οδοντικής τερηδόνας.
Πώς να προσδιορίσετε
Ο προσδιορισμός της μόλυνσης από βακτήρια του γένους Streptococcus γίνεται στο εργαστήριο με ειδικές εξετάσεις. Ο γιατρός θα υποδείξει, σύμφωνα με τα συμπτώματα που παρουσιάζει το άτομο, το υλικό που θα σταλεί στο εργαστήριο για ανάλυση, όπως αίμα, έκκριση στο λαιμό, στόμα ή κολπική έκκριση, για παράδειγμα.
Στο εργαστήριο, εκτελούνται συγκεκριμένες δοκιμές που υποδηλώνουν ότι το βακτήριο που προκαλεί τη μόλυνση είναι Streptococcus, επιπλέον άλλων δοκιμών που επιτρέπουν την ταυτοποίηση των βακτηριακών ειδών, κάτι που είναι σημαντικό για τον γιατρό να ολοκληρώσει τη διάγνωση. Εκτός από την ταυτοποίηση του είδους, διεξάγονται βιοχημικές εξετάσεις για την επαλήθευση του προφίλ ευαισθησίας των βακτηρίων, δηλαδή για τον προσδιορισμό των καλύτερων αντιβιοτικών για την καταπολέμηση αυτής της λοίμωξης.
